Het wil nog niet echt vlotten met het aanzetten van de geldpers door de Europese Centrale Bank, want de grootste pensioenbelegger van Nederland wil staatspapier niet inruilen voor vers geld. Analist Arne Petimezas van AFS Group praat je bij vanaf de beursvloer in Amsterdam.
1. President Mario Draghi van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft een probleem, maar waarschijnlijk vind president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) dat niet heel erg. Pensioenuitvoerder APG heeft laten weten niet van plan te zijn de staatsleningen in portefeuille te gaan verkopen nu de ECB tegen de zin van Knot in heeft aangekondigd staatsleningen te willen opkopen in het kader van ‘monetaire verruiming’. “De posities die we nu hebben, houden we aan”, zei een zegsman van APG tegen De Telegraaf.
APG, dat onder meer de activa van pensioenreus ABP beheert, gaf een aantal redenen op waarom het niet aan Draghi wil verkopen: de obligaties leveren rente op, zorgen voor diversificatie en risico-afdekking en worden gebruikt als onderpand voor derivatentransacties. Bovendien weet APG niet hoe het de verkoopopbrengsten goed kan herbeleggen.
2. APG heeft de mond vol over waarom het zijn staatsobligaties niet wil verkopen aan Draghi. Er is echter maar een reden waarom APG niet verkoopt en die wordt niet (expliciet) genoemd: APG verwacht dat het aanzetten van de geldpers niet gaat werken in het aanjagen van de groei en de inflatie. En het probleem voor Draghi is dat de meeste beleggers er net zo over denken.
Als beleggers geen sterkere groei en hogere inflatie verwachten, is er ook geen fundamentele reden dat de lange rente moet stijgen. En daarom zullen beleggers hun langlopende staatsobligaties niet verkopen (let op dat de rente daalt als de prijs van een obligatie stijgt). Sterker nog, zij zullen nog eerder geneigd zijn om bij te kopen. Dit is helaas precies wat er is gebeurt in aanloop naar het ECB-besluit van afgelopen donderdag en ná de aankondiging van het programma. De lange rente is sinds 22 januari verder gedaald naar niveaus die een jaar geleden haast niemand voor mogelijk had gehouden. Aandelenkoersen en de prijzen van andere risicovolle effecten, zoals Zuid-Europese obligaties of obligaties van opkomende landen, zijn dan wel gestegen, maar dat komt vooral doordat er dankzij de ECB een heleboel liquiditeit bijkomt.
Als beleggers wél vertrouwen zouden hebben gehad in de monetaire verruiming, dan hadden zij maar al te graag hun veilige langlopende obligaties aan Draghi verkocht en was de lange rente juist gestegen. Wat beleggers nu hebben ingeprijsd is een klein beetje meer inflatie en groei, maar een economie die uiteindelijk treurig slecht blijft en ver onder zijn potentie presteert.
3. Klap in het gezicht voor president Poetin. Standard & Poor’s heeft als eerste van de grote drie kredietbeoordelaars de kredietbeoordeling van Rusland afgewaardeerd naar junk. Maandagavond ging de rating met een trede naar beneden van BBB- – de laagst mogelijke investment grade rating – naar BB+. De reden die S&P opgaf voor de downgrade bevatte geen verrassingen. De Russische economie zal fors gaan krimpen vanwege de kapitaalvlucht, de crash in de olieprijs en de Westerse economische sancties. De junkrating is vooral symbolisch, want Rusland heeft al lang geen toegang meer tot de westerse kapitaalmarkt.
4. Vanwege de escalatie van het geweld afgelopen weekend in het oosten van Oekraïne overwegen de EU-lidstaten de sancties tegen Rusland uit te breiden. De EU gaat deze week een plan voorleggen aan de lidstaten om meer Russen te plaatsen op de zwarte lijst voor reisverboden en het bevriezen van financiële tegoeden. Dit zogenoemde blacklisting zal natuurlijk weinig indruk maken op Poetin. Waar het Poetin om gaat is wat er gaat gebeuren met de Europa's verlammende economische sancties die op 31 juli aflopen, tenzij de lidstaten unaniem instemmen met verlenging. Als de EU zich steeds gedwongen ziet de sancties tegen Rusland aan te scherpen, wordt de kans steeds groter dat de voor Rusland uiterst verlammende economische sancties worden verlengd.
5. De olieprijs is mogelijk aan het uitbodemen en kan op termijn weleens naar 200 dollar per vat. “Als je niet investeert in olie en gas, zul je prijzen zien van meer dan 200 dollar per vat”, zei OPEC secretaris-generaal Abdalla El-Badri in een interview met persbureau Bloomberg.
El-Badri wist niet te vertellen wanneer dan wel de prijs dan naar 200 dollar per vat gaat. Verder dan de verwachting dat de olieprijs pas na de eerste helft van 2015 significant zal stijgen kwam El-Badri niet. Vanwege de halvering van de olieprijs in het afgelopen halfjaar zijn bedrijven in de sector de buikriem aan het aanhalen en worden investeringen verlaagd en werknemers op straat gezet. Deze maand verlaagde het Internationaal Energieagentschap de raming voor de productiegroei met 350.000 vaten per dag naar 950.000 vaten per dag omdat de markt momenteel al zwemt in de olie.
6. BP is een goed voorbeeld van een oliemaatschappij die de buikriem aan het aanhalen is. BP-topman Bob Dudley heeft zijn personeel laten weten dat de lonen dit jaar zullen worden bevroren, enkele uitzonderingen daargelaten. Dat is noodzakelijk vanwege de “zwaardere omstandigheden”, aldus Dudley in een brief waar Bloomberg melding van maakt.
7. De koers van Philips gaat vanochtend door het putje nadat het concern bij de bekendmaking van de jaarcijfers een bak slecht nieuws over beleggers uitstortte. Philips waarschuwde dat na een teleurstellend 2014 de omzet-, marge- en rendementsdoelstellingen voor 2016 niet meer haalbaar lijken.
Afgelopen jaar daalde de vergelijkbare omzet van de groep met 1 procent naar 21,4 miljard euro. Philips doelstelling is een vergelijkbare omzetgroei van 4-6 procent. De winstmarge kelderde van 10,8 procent in 2013 naar 3,8 procent, mijlenver onder de doelstelling van 11-12 procent. Daarnaast waren de herstructureringskosten van 300 tot 400 miljoen euro hoger dan verwacht. Philips gaf onder meer zwakke eindmarkten en negatieve valuta-effecten de schuld. Meest opvallend is dat Philips nog steeds zwaar geraakt wordt door de ellende bij de fabriek in Cleveland. Dat hoofdpijndossier is voorlopig nog niet afgesloten, waarschuwde topman Frans van Houten.
8. Europese beurzen staan vandaag lager, waarmee even een einde komt aan de door Draghi ontketende rally van de afgelopen week die de AEX aan het hoogste slot sinds juni 2008 hielp. Beleggers nemen mondjesmaat winst na de teleurstellende cijfers van Philips maar ook Siemens.
Arne Petimezas is analist bij financiële dienstverlener AFS Group. Deze bijdrage is niet bedoeld als advies tot het doen van individuele beleggingen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl